Transformatör nedir? Konusuna açıklık getirebilmek için, elektrik akımı ile ilgili bazı bilgilere ihtiyaç duyulur. Transformatör halk arasında trafo olarak bilinir. AC sistemlerinde, elektriÄŸin manyetik indüksiyon ile dönüÅŸtürülmesi ve aktarılması için transformatörlerden faydalanılır.

Transformatörlerin dahil olduÄŸu sistemde iki veya daha çok devre baÄŸlantısı bulunabilir. Transformatörler sayesinde frekans deÄŸeri deÄŸiÅŸtirilmeden akımdaki deÄŸerlerin deÄŸiÅŸtirilmesi mümkündür.

Transformatör nedir? Konusuna, elektronik ve elektrik sistemlerinin bir elamanıdır ÅŸeklinde cevap vermek mümkün. Çünkü üstlendiÄŸi görev açısından bakıldığında, elektrik ve elektronik sistemlerin var olduÄŸu tüm durumlarda, transformatörler mutlaka sisteme dahil olurlar.

Transformatör Özellikleri

Özellikleri hakkında bilgi edinildiÄŸinde transformatör nedir? Net yatın verilebilir. Ä°letkenden elektrik enerjisini alan transformatörler, diÄŸer alana manyetik akımla elektrik enerjisini iletirler. Nüve ve iki adet bobinden oluÅŸan transformatörler, nüvede bulunan bobinlere gerilim uygulanması ile manyetik akı meydana getirir.

Ä°ki bobin arasında ki gerilim manyetik alan oluÅŸturur. Bu sayede diÄŸer bobin veya bobinlere enerji aktarımı saÄŸlanır. Transformatörlerde hareketli parça bulunmaz ve çıkış sarım sayısı, giriÅŸ sarım sayısı deÄŸerlendirilir. Çıkış sarım sayısının giriÅŸ sarım sayısından fazla olması durumunda, çıkış gerilimi giriÅŸ geriliminden yüksek olur.

Transformatör ÇeÅŸitleri Nelerdir?

AC sistemin varlığı durumunda transformatör nedir? Konusunda araÅŸtırma yapılması fayda saÄŸlayacaktır. Çünkü DC sistemlerde transformatörler kullanılamaz. Transformatörlerin dahil olduÄŸu elektrik devrelerinde, bobinler arasındaki gerilim akım ile ters orantılıdır.

Transformatör ne iÅŸe yarar? Konusuna açıklık getirmek için, çeÅŸitlerinin incelenmesi gerekir. Transformatörler faz sayısı, çalıştığı ortam ve nüve çeÅŸitlerine göre çeÅŸitlilik gösterir.

Nüve çeÅŸidine göre;

• Dağıtılmış tip transformatörler,
• Mantel tip transformatörler,
• Çekirdek tipi transformatörler türünden farklılık gösterir.

Dağıtılmış tip sistemlerde nüveler + biçiminde ÅŸekillenmiÅŸtir. Her bir nüvede 4 ayak vardır ve sargılar orta bacakta bulunur. Mantel tip sistemler genellikle alçak gerilimli devrelerde kullanılır ve sargılar orta bacakta yer alır. Çekirdek tipi transformatörlerde sargı yalıtımları daha kolay gerçekleÅŸtirilir. Nüve kesitleri her durumda aynı özelliÄŸi gösterir ve bu tür transformatörler çok yüksek gerilim devrelerinde tercih edilir.

Kullanım alanına göre transformatörler, ölçü, yükseltici, izalasyon ve alçaltıcı transformatörler olarak çeÅŸitlenirler. Bunlardan ÅŸarj amaçlı kullanılan alçaltıcı transformatörler en yaygın olarak kullanılanlardır.

Çalıştığı ortama göre transformatörler tek fazlı ve çok fazlı olarak sınıflandırılırlar. Elektronik sistemlerde genellikle beta transformatör çeÅŸitleri tercih edilir. Bu tür sistemler yaÄŸlı olup kapalı sistem oluÅŸturdukları için, dış ortam deÄŸiÅŸkenliÄŸinden de etkilenmezler.

Transformatör Yapısı

Transformatörler, pirmary, secondary ve nüveden oluÅŸur. Sekondary bölümünde iki sargı yani bobin yer alır. Sargılar demir levhalar üzerinde yer alıyorsa, demir çekirdekli trafo olarak isimlendirilir. Sargılar yalıtkan çekirdeÄŸe sarılmışsa hava çekirdekli trafo olarak isimlendirilir. Transformatörlerde saç göbek ve bobinler olmak üzere iki ana bileÅŸen bulunur.

Saç göbek yalıtılmış fuko akımlarını önleyici silisyumla kaplanmıştır. Sistemde bobinler, alternatif akım uygulandığı bobin grubu ve alternatif akımın uygulandığı bobin grubu olmak üzere iki bağımsız bölümden oluÅŸur. Sistemde bulunan sargıların izole edilebilmesi için, plastik maddeler, çeÅŸitli yaÄŸlar, pres bant, mika, kağıt, pertinaks gibi yalıtkanlar kullanılır.

Transformatör Kullanım Amacı

Transformatörlerin kullanım amacı açıklandığında, transformatör nedir? Konusu daha kolay açıklanabilir. Transformatörler AC elektrik devresinden aldığı elektrik akımını, akım ve gerilimi yükseltmek, düÅŸürmek için kullanılır.

Ayrıca elektrik akımının dağıtılmasında da önemli rol oynar. Ayrıca sistemde oluÅŸabilecek dalgalanmaları da önleyebilme kabiliyetine sahiptir. Ä°ki veya daha fazla elektrik devresi arasında elektromanyetik indüksiyon baÄŸlantısını saÄŸlar.

Transformatör Nerelerde Kullanılır?

Transformatörler kendi baÅŸlarına elektrik akımı üretemezler, sisteme dahil edilebilmesi için mutlaka elektrik akımına ihtiyaç duyarlar. Transformatör nedir? Konusuna cevap bulmak için, biraz elektrik, biraz da elektronik bilgisine ihtiyaç duyulur.

Bazı durumlarda elektrik üretim kaynağından alınan akım ve gerilim doÄŸrudan kullanılamayabilir. Bu gibi durumlarda oluÅŸabilecek dalgalanmaların önüne geçmek, gerilimi ve akımı sabit tutmak için sisteme transformatörlerin dahil edilmesi gerekir.

Bunun en güzel örneÄŸini enerji nakil hatlarında görebiliriz. Ayrıca bir sistem dahilinde kullanılan elektrik akımlarının düÅŸük akımlarla kullanılması gerekebilir. Bu gibi durumlarda da transformatörler akımın düÅŸürülmesi gibi rol oynar. Günlük hayatta kullanılan ÅŸarj cihazları, elektronik sistemlerde kullanılan transformatörler de bu amaçla kullanılır.

Sık Sorulan Sorular

Transformatörler Hangi Alanlarda Kullanılır?

Elektronik içerikli makalelerde transformatör nedir? Konusuna geniÅŸ yer verilir. Elektrik akımının var olduÄŸu durumlarda ve elektronik tüm sistemlerde transformatörler kullanılır. Enerji nakil hatları, elektronik devreler, elektrik enerjisi üretim sahaları yaygın olarak kullanıldığı alanlardır.

Transformatör Çalışma Prensibi Nedir?

Transformatörler primer sargılara alternatif gerilim uygulanmasıyla, oluÅŸan manyetik alanda nüve üzerinde devrenin tamamlanması prensibi ile çalışır. Manyetik alanın yönü ve ÅŸiddeti deÄŸiÅŸiklik gösterebilir. Primer ve sekonder sargılar üzerinde elektrikle ilgili bir baÄŸ bulunmaz. Bu sayede akım ve gerilim indüklenmiÅŸ olur.

Transformatör Neyi DönüÅŸtürür?

Transformatörlerde bulunan sarım sayısı sayesinde, sistemde akım ve gerilim ÅŸiddeti dönüÅŸtürülür.

Transformatör Ve Trafo Aynı Åžey Mi?

Transformatörler çoÄŸu zaman trafo olarak isimlendirilirler. Her ne kadar farklı sistemler için trafo sözcüÄŸü kullanılsa da, her iki sözcük arasında herhangi bir farklılık bulunmaz.

Sonuç

Günlük hayatta kullanılan birçok elektrikli ve elektronik cihazlarda, dahili veya harici transformatörler kullanılır. Bu tür cihazlarda kullanılan harici olarak kullanılan transformatörlerin dahil edildiÄŸi ÅŸarj cihazları ve enerji aktarım sistemlerinin, sisteme uygun olması durumunda uzun süre kullanılabilirler. Aksi durumlarda bu tür cihazların çalışması veya saÄŸlıklı bir ÅŸekilde iÅŸlevini yürütmesi mümkün olmaz.

Elektronik cihaz kullanıcılarının transformatör nedir? Konusunda geliÅŸmiÅŸ bilgiye sahip olmaları beklenemez. Ancak her kullanıcı cihazına uygun ÅŸarj cihazı kullanmak durumundadır. Bu tür cihazlarda yaÅŸanan sorunların çoÄŸunluÄŸu, cihazlara uygun transformatörlerin kullanılmamış olmasından kaynaklanır.

1984 yılından beri elektronik sektöründe hizmet veren Arzu Elektronik, uydu sistemleri ve elektronik yedek parça tedarikinde öncülük etmektedir. Elektronik sistem transformatörlerinde güvenli kaynak arayışında bulunan ziyaretçiler, arzuelektronik.com web sayfasını ziyaret ederek istedikleri ürüne kısa sürede eriÅŸim saÄŸlayabilirler.